Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), yayımladığı Enflasyon Raporu’nda konut fiyatları ve kiraların enflasyona gecikmeli etki ettiğini belirterek, konut kiralarını düşürmeye yönelik çeşitli önerilerde bulundu. İşte rapordan öne çıkan başlıklar:
Kiralık Konut Arzının Artırılması: Orta ve uzun vadede, kiralık konut arzının planlanarak artırılması, regülasyonların negatif etkileri göz önüne alındığında uygun bir çözüm olarak önerildi.
Sosyal Konut Uygulaması: Ülke örneklerine atıfta bulunularak, devlet destekli sosyal konut sistemi önerisi yapıldı. Hollanda ve İtalya’da uygulanan modellerde kamunun sahip olduğu konut stoku, serbest piyasada oluşan kira düzeyine kıyasla daha uygun kiralarla çeşitli gelir gruplarına paylaştırılıyor.
Hisseli Kiracılık Uygulaması: Kâr amacı gütmeyen kurumlar veya kurumsal yatırımcıların konut piyasasına katılımını artırmak amacıyla hisseli kiracılık uygulaması önerildi. Bu sayede düşük gelir gruplarına, konut sahibi olma imkanı tanınabileceği ifade edildi.
Konut Sayısına Göre Kademeli Vergilendirme ve Boş Konut Vergisi: Yapılacak yasal düzenlemelerle sahip olunan konut sayısına göre kademeli vergilendirme ve boş konut vergisi önerisi getirildi. Bu düzenlemeler, düzenli gelire sahip çalışanlara uzun vadeli, değişken faizli veya eşik bir ücrete endeksli konut kredisi modellerini içeriyor.
Elektronik Alt Yapı ve E-Devlet Üzerinden Kiralık Konut İşlemleri: Kiralık konut piyasasının daha etkin yönetilebilmesi için elektronik alt yapıların kullanılması önerisi yapıldı. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın e-Devlet Kapısı üzerinden kira sözleşmelerinin düzenlenmesine ilişkin karar alındığı belirtildi.
Kurumsal Kiralama ve Özel Sektöre Destek: Konutların özel sektör şirketleri tarafından kiralanması, kurumsallaşmayı artırarak kiraların takibini, düzenlenmesini ve vergilendirilmesini kolaylaştırabilir. Özel sektörün konut inşasına yönlendirilmesi ve şirketlerin halka açılması önerildi.
Kısa Vadeli Kiracı Koruma Düzenlemelerinin Dikkatlice Uygulanması: Kısa vadeli kiracı koruma düzenlemelerinin uzun vadede konut piyasasına olumsuz etkileri olabileceği belirtilerek, bu tür düzenlemelerin dikkatlice uygulanması gerektiği vurgulandı.
TCMB’nin önerileri, konut piyasasında dengeleri sağlamaya yönelik kapsamlı bir yaklaşım sunarak, hem arz hem de talep tarafında çeşitli önlemleri içermektedir.